Απασφάλισαν οι δανειστές, ακριβώς την στιγμή που όλα έδειχναν πως Αθήνα και θεσμοί μπορούν να δώσουν τα χέρια..
Εν μέσω διασταυρούμενων πυρών από Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και Κομισιόν –και με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να αναμένει στην γωνία της ώστε αν θα χρειαστεί να τραβήξει και εκείνη το δικό της όπλο- η Ελλάδα καλείται να πάρει αποφάσεις.
«Τράβηξαν το χαλί» κάτω από τα πόδια της ελληνικής πλευράς οι πιστωτές, σφυρίζοντας ουσιαστικά λήξη της «πολιτικής διαπραγμάτευσης» και παραδίδοντας τελεσίγραφο στην Αθήνα, την οποία καλούν να πάρει άμεσα αποφάσεις καθοριστικές τόσο για την ίδια, όσο ίσως και για την ίδια την Ευρώπη.
Την αρχή την έκανε το ΔΝΤ με το κλιμάκιό του να αποχωρεί από τις διαβουλεύσεις δηλώνοντας πως δεν έχει λόγο να παραμένει στις Βρυξέλλες, καθώς «οι ελληνικές αρχές μιλούν σε πολιτικό επίπεδο αυτήν την στιγμή και το Ταμείο είναι τεχνικός και όχι πολιτικός θεσμός»!
Την σκυτάλη παρέλαβαν και ανώνυμοι ανώτεροι αξιωματούχοι της Κομισιόν που φέρεται να «βράζει» για τις ελληνικές θέσεις ή μάλλον «τις παλινωδίες», όπως επισημαίνουν αυτές οι υψηλόβαθμες πηγές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Αν και επισήμως ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόφσκις έστειλε μήνυμα αισιοδοξίας για τη δυνατότητα επίτευξης συμφωνίας, επεσήμανε και αυτός ότι απαιτείται πολιτική βούληση από την Αθήνα για να ξεπεραστούν τα εμπόδια.
Αυτό ακριβώς σημειώνουν Κοινοτικές πηγές: «Οι θέσεις της ελληνικής πλευράς κινούνται ακόμα στη σφαίρα του επιθυμητού και όχι του εφικτού», με αποτέλεσμα να τελειώνει ο χρόνος και η αναγκαία ολοκλήρωση της αξιολόγησης να μην είναι ακόμα ορατή.
«Καινούργια λεφτά δεν υπάρχουν», τόνιζαν οι ίδιες πηγές, υπογραμμίζοντας ότι η Αθήνα δεν μπορεί να περιμένει τίποτε άλλο στην παρούσα φάση εκτός από τις εκκρεμείς δόσεις και μόνο υπό προϋποθέσεις τα κεφάλαια του ΤΧΣ. Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Ότι η 9μηνη παράταση που «κυνηγάει» η Αθήνα είναι ανέφικτη, αφού προϋποθέτει νέα κεφάλαια, τα οποία πολύ απλά δεν υπάρχουν.
Ποιο είναι το βασικό σενάριο που υπάρχει αυτή τη στιγμή στο τραπέζι; Μικρή παράταση ως το τέλος του καλοκαιριού, έτσι ώστε η Ελλάδα να μη χάσει την «ομπρέλα» του ΕΚΤ και νέα δανειακή σύμβαση υπό όρους το Σεπτέμβριο, έτσι ώστε να εξασφαλίσει επαρκή χρηματοδότηση για να καλύψει τις δανειακές ανάγκες των επόμενων μηνών ή ετών.
Ακόμα κι αυτό το σενάριο προϋποθέτει, όμως, ότι η Ελλάδα θα έρθει σε συμφωνία με τους δανειστές για την ολοκλήρωση της τρέχουσας αξιολόγησης, κάτι που περνά από τρία στάδια:
• Συμφωνία για τα πρωτογενή πλεονάσματα. Απ’ ότι φαίνεται η Αθήνα έστω με βαριά καρδιά θα συμφωνήσει σε πρωτογενές πλεόνασμα 1% το 2015
• Συμφωνία για το δημοσιονομικό «κενό» και το πώς θα καλυφθεί. Στην παρούσα φάση δεν έχουμε καταλήξει ακόμα ούτε στο «κενό» ούτε πολύ περισσότερο στα μέτρα που θα το καλύψουν. Οι πληροφορίες των τελευταίων ωρών αναφέρουν ότι ήδη ο μεσαίος συντελεστής ΦΠΑ οδεύει στο 13%, όπως επίσης ότι μια κατηγορία- πιθανότατα η εστίαση- μετατάσσεται από το 13% στο 23%.
Παραμένουν οι διαφωνίες για τις συντάξεις και όπως λένε χαρακτηριστικά οι ίδιες πηγές, «οι διαφωνίες της Αθήνας είναι… κινούμενος στόχος (moving targets)», θέλοντας έτσι να περιγράψουν τα μπρος- πίσω της ελληνικής πλευράς στα θέματα που θεωρούνται «κόκκινες» γραμμές.
• Ακόμα κι αν επιτευχθεί η συμφωνία για τα δημοσιονομικά, απαιτείται συμφωνία και για το χρηματοδοτικό «κενό». «Όσο χαμηλώνει ο πήχης του πρωτογενούς πλεονάσματος, τόσο μεγαλώνουν οι χρηματοδοτικές ανάγκες», τονίζουν οι ίδιες Κοινοτικές πηγές.
Με βάση τα σημερινά δεδομένα, οι δανειακές ανάγκες μπορούν να καλυφθούν ως το Σεπτέμβριο με τα τελευταία διαθέσιμα κεφάλαια του τρέχοντος Προγράμματος και μόνο αν αποδώσουν πλήρως τα όποια δημοσιονομικά μέτρα (π.χ. αυξήσεις ΦΠΑ) ως το τέλος του έτος. Από εκεί και πέρα δεν υπάρχει σάλιο και κάπου εδώ ξεκινάει η εμπλοκή με το ΔΝΤ.
Όσον αφορά στην περίπτωση του ΔΝΤ ο ίδιος αξιωματούχος εκτιμούσε πως «για να φύγει το ΔΝΤ θα πρέπει πρώτα να πληρωθεί», κάτι που σημαίνει πολύ απλά ότι το Ταμείο θα παραμείνει στο ελληνικό πρόγραμμα. Μπορεί άραγε ο ESM να αγοράσει το χρέος της Ελλάδας προς το ΔΝΤ; «Μόνο με νέα δανειακή σύμβαση και νέους όρους», ξεκαθαρίζει ο ίδιος αξιωματούχος, προσθέτοντας μια ακόμα παράμετρο στην πολύπλοκη εξίσωση.
Σε κάθε περίπτωση το Ταμείο μετά την αποχώρησή του από τις διαβουλεύσεις στην βελγική πρωτεύουσα ήταν «ξεκάθαρο»: Παραμένουν σημαντικά εμπόδια στις συζητήσεις και ειδικότερα σε τρεις τομείς: στις συντάξεις, τους φόρους και την χρηματοδότηση.
Ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ Τζέρι Ράις για το πεδίο των συντάξεων τόνισε ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να επιτύχει τους μεσοπρόθεσμους δημοσιονομικούς στόχους χωρίς μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού. Η χρηματοδότηση στα ασφαλιστικά ταμεία από τον κρατικό προϋπολογισμό ανέρχεται στο 10% του ΑΕΠ, ενώ στην Ευρώπη είναι στο 2,5%, δήλωσε χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας ότι η μέση σύνταξη στην Ελλάδα είναι λίγο μικρότερη από αυτήν στην Γερμανία.
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι υπήρξαν κάποιες παρερμηνείες για το τι ζητάει το Ταμείο για τις συντάξεις. Όπως υποστήριξε, η κοινωνική δικαιοσύνη αποτελεί βασικό στόχο του Ταμείου και ότι αυτό τάσσεται υπέρ της προστασίας των βασικών συντάξεων των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.
Για τους φόρους, τόνισε ότι η δομή του ΦΠΑ είναι εξαιρετικά πολύπλοκη. «Πιστεύουμε ότι η απλοποίηση της δομής του ΦΠΑ θα
Η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, θα παρευρεθεί στην συνάντηση των υπουργών Οικονομικών στο Λουξεμβούργο στις 18 Ιουνίου, ανέφερε ο κ. Ράις. «Όπως έχει πει πολλές φορές η γενική μας διευθύντρια, το ΔΝΤ δεν φεύγει ποτέ από το τραπέζι» πρόσθεσε, λέγοντας ότι το Ταμείο παραμένει δεσμευμένο στην Ελλάδα.