Από την Κατερίνα Παπαγεωργίου…
Δεν πρόκειται για μια ακόμα βιογραφία του μεγάλου αμερικανού συγγραφέα Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ ( 1896-1940) αλλά για δεκαοκτώ αδημοσίευτα μέχρι σήμερα διηγήματα του, όπως και σενάρια από την δεκαετία του 30 που δεν πρόλαβαν να γίνουν ταινίες.
Ο λόγος που η συγκεκριμένη συγγραφική δουλειά του Φιτζέραλντ δεν είχε έρθει ποτέ στη δημοσιότητα ήταν γιατί ο ίδιος αρνιόταν να υποβληθεί σε επιμέλεια.
Μέσα από τις 632 σελίδες του βιβλίου (εκδόσεις Κλειδάριθμος) μαθαίνουμε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες γράφτηκαν αυτά τα άγνωστα μέχρι σήμερα κείμενα, την επικοινωνία του Φιτζέραλντ με αρχισυντάκτες περιοδικών, όπου έδινε διηγήματα του, την ιδέα που είχαν για εκείνον σημαντικά πρόσωπα της εποχής του.
Ένα άγνωστο πορτρέτο του αμερικανού κοσμοπολίτη συγγραφέα που στην δεκαετία του 30 απολάμβανε στη γαλλική Ριβιέρα και στο Χόλυγουντ, μαζί με την νεαρή σύζυγο του Ζέλντα, μια χλιδάτη ζωή ατέλειωτων πάρτυ με παρανομαστή: χρήμα, αλκοόλ, τζαζ, μόδα, και βέβαια χορό με τη σαμπάνια να ρέει μέχρι τελικής πτώσεως. Ύστερα ήρθαν τα ψυχοφάρμακα και η κατάθλιψη.
Η πολυσυζητημένη ταινία “Ο υπέροχος Γκάτσμπυ” κορυφαίο για πολλούς έργο του Φιτζέρλαντ σε σενάριο δικό του, δεν είναι παρά ένα αντίγραφο της ζωής του με την Ζέλντα, από τον παράδεισο μέχρι την κόλαση!
Ο “άγνωστος” Φιτζέραλντ κι ο “Υπέροχος Γκάτσμπυ”
Πλούσιο υλικό για τον μεγάλο αμερικανό συγγραφέα, συγκεντρωμένο από την Ανν Μάργκαρετ Ντάνιελ, καθηγήτρια λογοτεχνίας στο πανεπιστήμιο της Ν. Υόρκης, βρίσκουμε στο βιβλίο “Θα πέθαινα για σένα”.
Η Μάργκαρετ Ντάνιελ που μέχρι σήμερα έχει δημοσιεύσει πλήθος εργασίες για τον Φιτζέραλντ, κατάφερε σ’ αυτό το βιβλίο να επεξεργαστεί άγνωστα ως τώρα στοιχεία από τη ζωή του μετα από επίμονη έρευνα για το μεγάλο αμερικανό συγγραφέα, από τους κύριους εκπρόσωπους της αποκαλούμενης “Χαμένης Γενιάς”. Ακόμα κι όσοι δεν έχουν διαβάσει τα μυθιστορήματα του, ίσως μπόρεσαν να πλησιάσουν την προσωπικότητα του μέσα απο ταινίες βασισμένες σε σενάρια του με πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία. Ανάμεσα τους: “Ο υπέροχος Γκάτσμπυ”, “Τρυφερή είναι η νύχτα”, “Ο τελευταίος μεγιστάνας”, βιβλίο που ο Φιτζέραλντ, δεν πρόλαβε να δει την έκδοση του καθώς έφυγε από τη ζωή στα 44 του χρόνια.
Η “Ζέλντα” της ζωής του
Ο Φιτζέρλαντ γνώρισε την Ζέλντα, κόρη δικαστή, κατα τη διάρκεια της στρατιωτικής του εκπαίδευσης το 1918. Αποφάσισαν να παντρευτούν τον επόμενο χρόνο μετά τη λήξη του πολέμου ταξιδεύοντας για αυτόν τον λόγο στη Ν.Υόρκη όπου εκείνος άρχισε να εργάζεται σε διαφημιστική εταιρεία γράφοντας παράλληλα διηγήματα. Με δική της πρωτοβουλία διαλύθηκε ο αρραβώνας τους. Λίγο καιρό αργότερα η συγγραφική του επιτυχία έφερε την Ζέλντα και πάλι κοντά του. Παντρεύτηκαν, απέκτησαν μια κόρη, αγαπήθηκαν αλληλομισήθηκαν, εκείνος έφθασε κοντά της στην κορυφή κι εκείνη σε ψυχιατρείο λόγω, όπως υποστήριζαν οι οικείοι της, σχιζοφρένειας.
Η ίδια μιλούσε για νευρική κατάρρευση ξεκαθαρίζοντας πώς όλα τα υπόλοιπα ήταν υπόθεση δόλου!
Ενας μεγάλος έρωτας που κατέληξε να γίνει σαρωτικά αυτοκαταστροφικός, μια σχέση αγάπης, μίσους και αλληλοκατηγοριών.
Αξίζει να διαβάσει κανείς την βραβευμένη μυθιστορηματική βιογραφία για την Ζέλντα, ένα μεγάλο τραγικό “κατηγορώ” από εκείνη, για εκείνον γεμάτο όμως αγάπη! Πιστεύω πως η ζωή της κοντά του θα άξιζε να μεταφερθεί κάποια στιγμή μέσα από τα δικά της μάτια, ως μονόλογος στο θέατρο.
Ο Φιτζέραλντ πέθανε το 1940 μετά από δεύτερη καρδιακή προσβολή στην αγκαλιά της δεύτερης αγάπης του μιας δημοσιογράφου με την οποία είχε συνδεθεί μετά την αποξένωση του από την εγκλωβισμένη για χρόνια σε ψυχιατρείο Ζέλντα. Τάφηκε στο Ρόκβιλ.Επτά χρόνια αργότερα όταν πέθανε η Ζίλντα μοιράστηκε τον τάφο του!
Δουλειές γραφιά κατά παραγγελία
Η Ανν Μάργκαρετ Ντάνιελ, στο βιβλίο της “Θα πέθαινα για σένα” με τα 18 άγνωστα διηγήματα και σενάρια του Φιτζέραλντ, αναπτύσσει τις συνθήκες κάτω απο τις οποίες γράφτηκαν.
Τον συναντάμε λοιπόν στα πρώτα του συγγραφικά βήματα στην δεκαετία του 30 να “πουλάει” στα περιοδικά τις ιστορίες του, προσπαθώντας να ξεχωρίσει στο συγγραφικό στερέωμα.
Στην εισαγωγή της Ανν Μάργκαρετ μαθαίνουμε πως “Ο υπέροχος Γκάτσμπυ” που ο Φιτζέραλντ έγραψε το 1925, αρχικά δεν είχε ανταπόκριση, δεν “πούλησε” σε εποχή μάλιστα που ο Φιτζέραλντ είχε μεγάλη ανάγκη από χρήματα. Αρχισε τότε να σκαρώνει διηγήματα για περιοδικά, σενάρια για το Χόλυγουντ αλλά και να αναλαμβάνει δουλειές “γραφιά κατά παραγγελία!”
Όλη μου η ψυχή πήγε στα πρώτα μου σκουπίδια
Σε σημειώσεις του Φιτζέρλαντ συγκεντρωμένες στο “Θα πέθαινα για σένα” διαβάζουμε:
“Όσο λιγότερο ψυχή βάζω στο γράψιμο μου, τόσο περισσότερο χειροτερεύουν τα σκουπίδια που γράφω για το “Post! Παράξενο, να λέω τώρα, ότι όλη μου η ψυχή πήγε στα πρώτα μου σκουπίδια! Άρχισα να κάνω εκπτώσεις στο γράψιμο μου για να μπορέσω να γράψω το “Γκάτσμπυ”. Αν ήταν επικερδές, θα τις είχα αρχίσει από πολύ καιρό πριν! Το δοκίμασα ανεπιτυχώς για τον κινηματογράφο. Ο κόσμος δεν καταλαβαίνει ότι για έναν έξυπνο άνθρωπο το να γράφει εμπορικά είναι ίσως το δυσκολότερο πράγμα στο κόσμο.