Από τον Άκη Καπράνο
Η άφιξη του Γουίλιαμ Χαρτ στα κινηματογραφικά πράγματα, εκεί στις αρχές της δεκαετίας του ’80, άφησε πίσω της ένα ανεξίτηλο στίγμα. Ήταν ταυτόχρονα όμορφος, σαν σταρ της δεκαετίας του ’30, και «δύσκολος» στις επιλογές του, γι’ αυτό και κάθε μια εξ αυτών αποτελούσε από μόνη της ένα ξεχωριστό γεγονός: Ξέραμε πως θα βλέπαμε κάτι ξεχωριστό, όταν βλέπαμε το όνομα του στο καστ.
Και πόσο ξεχωριστές ήταν στ’ αλήθεια αυτές οι επιλογές: Στις αριστουργηματικές «Ανεξέλεγκτες καταστάσεις» του Κεν Ράσελ (που συγκρούστηκε σθεναρά με τον σεναριογράφο του – τον εξίσου φημισμένο Πάντι Τσαγιέφσκι), παραγωγής 1980, ενσάρκωσε με πρωτοφανή ακεραιότητα έναν επιστήμονα που, σταδιακά, μεταμορφωνόταν σε πρωτόγονο κτήνος. Στην «Ένταση» του Λόρενς Κάσνταν, ένα χρόνο μετά, στάθηκε δίπλα στην Κάθλιν Τέρνερ σε ένα άκρως αισθησιακό νουάρ που άφησε εποχή. Στη «Μεγάλη ανατριχίλα» του ίδιου σκηνοθέτη, το 1983, αποτύπωσε την απόγνωση της γενιάς του με σπαρακτική σαφήνεια, ενώ την ίδια χρονιά επικύρωσε το star-status του δίπλα στον Λι Μάρβιν στο αγωνιώδες θρίλερ «Έγκλημα στο Γκόρκι Παρκ».
Ένα τέτοιο σερί θα ήταν αρκετό για να μείνει κανείς στην ιστορία, αλλά ο Χαρτ συνέχισε ακόμα πιο εντυπωσιακά: Το 1985 με το «Φιλί της γυναίκας αράχνης», ενσαρκώνοντας έναν ομοφυλόφιλο στις φυλακές ενός απολυταρχικού καθεστώτος, θα κερδίσει το Όσκαρ Α’ Ανδρικού Ρόλου – και η ταινία (το θέμα της οποίας άνετα θα μπορούσε να την κρατήσει μακριά από το ραντάρ του mainstream κοινού) θα σημειώσει σαρωτική επιτυχία. Στα καπάκια πρωταγωνιστεί στα «Παιδιά ενός κατώτερου Θεού» σε άλλη μια ταινία – γεγονός που, επίσης, δε νομίζω να έκανε τόσα εισιτήρια δίχως το όνομα του στη μαρκίζα. Και με αυτό δεν εννοώ πως οι ταινίες αυτές δεν είχαν αξία – κάθε άλλο! Ήταν ο Χαρτ που με τις επιλογές του έφερνε στο προσκήνιο ζητήματα που λίγα χρόνια πριν αποτελούσαν «ταμπού» για την αμερικανική κινηματογραφία. Το 1987 θα συνεχίσει το ασύλληπτο σερί του με το «Κύκλωμα» του Τζέιμς Μπρουκς, μια καυστική δημοσιογραφική σάτιρα που καλό θα ήταν να ξαναδούμε σήμερα.
Θα ακολουθήσουν διάσπαρτες, σπουδαίες ερμηνείες («The Accidental Tourist» του Λόρενς Κάσνταν το 1988, «Μέχρι το τέλος του κόσμου» του Βιμ Βέντερς το 1991, «Καπνός» του Γουέιν Γουάνγκ το 1995, «Σκοτεινή Πόλη» του Άλεξ Πρόγιας το 1998, «Τεχνητή Νοημοσύνη» του Στίβεν Σπίλμπεργκ το 2001, «Το τέλος της βίας» του Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ το 2005). Ο Χαρτ θα αφήσει πίσω τους πρωταγωνιστικούς ρόλους, και θα εξελιχθεί σε έναν σπουδαίο character actor – ενώ θα συνεχίσει να εμφανίζεται και στο σανίδι. Ο αιφνίδιος θανατός του βύθισε αναπόφευκτα στο πένθος τους σινεφίλ. Κυρίως αυτούς που μεγάλωσαν με αυτό το κύριο σώμα των ταινιών του, εκεί στα 80s, τότε που ο κόσμος έδειχνε (φευ!) να αλλάζει προς το καλύτερο