Στις 13 Ιανουαρίου κάθε έτους (παραμονή Πρωτοχρονιάς με το παλαιό ημερολόγιο), πραγματοποιείται το έθιμο «Καλαντάρ΄» για τη νέα χρονιά, στη Λιβερά Τραπεζούντας, με τη συμπαράσταση πολλών συλλόγων της περιοχής.
Η «βραδιά Καλαντάρ΄» ή αλλιώς «Kalandar gecesi», ξεκινάει αργά το απόγευμα, όπως άλλωστε γινόταν ανέκαθεν στον Πόντο. Λεωφορεία ξεκινούν τόσο από την Τραπεζούντα, όσο και από τη Ματσούκα, για όσους επιθυμούν να ακολουθήσουν τους μεταμφιεσμένους Μωμόγερους.
Το πρόγραμμα ξεκινάει με τις ομάδες μεταμφιεσμένων και τους ρόλους που υποδύονται όλοι άντρες (νύφε, γέρον, γραία, γαμπρόν, ο τσοπάνον, ο μεθυσμένος κ.ά.) και συνεχίζεται με την πομπή, που από σπίτι σε σπίτι ρίχνει τον άδειο σάκο, για να γεμίσει με φρούτα και ξηρούς καρπούς.
Το στοίχημα της ομάδας των μεταμφιεσμένων είναι να μην τους αναγνωρίσουν, αλλά και να μαζέψουν στο σάκο όσο περισσότερα φρούτα και ξηρούς καρπούς γίνεται. Στο τέλος, θα ακολουθήσει χορός και εδέσματα για όλο τον κόσμο.
Λιβερά 2010…
Τα Μωμο΄έρια επισκέφθηκαν τον αείμνηστο İlyas Karagöz, ο οποίος είδε να ζωντανεύουν μπροστά του οι σελίδες των βιβλίων που τόσα χρόνια διάβαζε…
Ένας ακούραστος συγγραφέας και μελετητής, που είχε μετατρέψει το σπίτι του σε βιβλιοθήκη, συλλέγοντας όλα τα αρχεία της περιοχής (δημοτολόγια, στατιστικά στοιχεία, ονοματοθεσία κ.ά.) και βοηθώντας εκατοντάδες επισκέπτες από Ελλάδα να ταυτοποιήσουν τα οικογενειακά τους δεδομένα με τα δικά του στοιχεία…
Χωρίς να γνωρίζει ελληνικά, διάβασε με τη βοήθεια λεξικών εκατοντάδες ελληνικά βιβλία εκεί, στην καλύβα του, στο καταφύγιό του, ανάμεσα στα δάση και τις πηγές της Γκιουλμπαχάρ, της Μαρίας από τη Λιβερά και στις “σιωπές” του τόπου που κραυγάζουν ιστορία…