Από την Κατερίνα Παπαγεωργίου…
Η γνωστή ιρλανδέζα συγγραφέας Edna O Brien έχει γράψει μέχρι σήμερα στα 87 της χρόνια περισσότερα από είκοσι μυθιστορήματα για αρκετά από αυτά έχει βραβευτεί, πολλοί μάλιστα την κατατάσσουν ανάμεσα στους μεγαλύτερους συγγραφείς της γενιάς της.
Το τελευταίο της μυθιστόρημα με τίτλο “Μικρές Κόκκινες Καρέκλες”(εκδ. Κλειδάριθμος) το έγραψε στο Λονδίνο όπου ζει εδώ και πολλά χρόνια συνεχίζοντας με ζήλο το γράψιμο κι απολαμβάνοντας τιμητικές διακρίσεις, πρόσφατα μάλιστα γιόρτασε ένα ακόμα βραβείο, το “PEN/Ναμπόκοφ” που απονέμονται κάθε χρόνο στον συγγραφέα που ξεχωρίζει τόσο για την πρωτοτυπία του λόγου του όσο και για την δεξιοτεχνία της γραφής του. Αυτήν την φορά η
Η Εντνα Ο Μπράιαν, (το πρώτο της μυθιστόρημα “Κορίτσια από την επαρχία” εκδόθηκε το 1960), βραβεύτηκε γιατί “συνέβαλε στο να πέσουν τα κοινωνικά και σεξουαλικά όρια για τις γυναίκες στην Ιρλανδία αλλά και γενικότερα σ΄ όλο τον κόσμο”.
Μικρές Κόκκινες Καρέκλες σε ανάμνηση θυσίας 643 παιδιών
Το καινούργιο μυθιστόρημα της Εντνα Ο Μπράιεν αναφέρεται σε θύτες και θύματα της πολιορκίας της πρωτεύουσας της Βοσνίας από τους σερβοβόσνιους. Η συγγραφέας εμπνέεται από μία κίνηση “ανάμνησης” που έγινε στις 6 Απριλίου του 2012, όταν συμπληρώθηκαν είκοσι χρόνια απο τότε που σερβικές και σερβοβοσνιακές δυνάμεις άρχισαν να πολιορκούν το Σεράγεβο.
Η πολιορκία είχε κρατήσει 1425 μέρες και οι νεκροί ήταν αμέτρητοι. Σε ανάμνηση τους, λοιπόν, τοποθετήθηκαν το 2012, στην πρωτεύουσα της Βοσνίας 11.541 κόκκινες καρέκλες, ενώ ανάμεσα τους περιλαμβάνονταν και 643 κόκκινα καρεκλάκια για τα παιδιά που σκοτώθηκαν στο βωμό του εθνικού μίσους. Από αυτό το γεγονός και από όσα αντιπροσωπεύει, εμπνεύσθηκε η Εντνα Ο Μπράιαν, τον τίτλο του βιβλίου της “Μικρές Κόκκινες Καρέκλες” όπως και την υπόθεση του.
Έρωτας, πόλεμος, Σεράγεβο, εκδίκηση
Στο καινούργιο της μυθιστόρημα η Εντνα Ο Μπράιαν, μας ταξιδεύει μέσα από 344 σελίδες στην ζωή μιας ευάλωτης παντρεμένης γυναίκας που ζει σ ένα μικρό ήσυχο χωριό της Ιρλανδίας. Είναι η Φιντέλμα που κάποια στιγμή σχετίζεται μ΄ένα μυστηριώδη αινιγματικό ξένο, με περιβολή προφήτη, τον δρ.Βλαντ Ντράγκαν που φτάνοντας στα μέρη της συστήνεται στην τοπική κοινωνία ως εναλλακτικός θεραπευτής και ποιητής.
Ο Βλάντ,φροντίζει να προστατέψει το σκοτεινό του παρελθόν, έτσι ώστε κανείς να μην μάθει πως είναι καταζητούμενος εγκληματίας πολέμου!
Η Φιντέλμα, μια ταλαιπωρημένη γυναίκα με δυο αποβολές, αγνοώντας το παρελθόν του, γρήγορα τον ερωτεύεται υποκύπτοντας στην γοητεία του, ενώ κάποια στιγμή αντιλαμβάνεται πως περιμένει το παιδί του. Γρήγορα οι συνέπειες του παράνομου δεσμού καταλήγουν ακόμα πιο τραγικές. Ολα ξεκινούν, όταν ένας βόσνιος μουσουλμάνος μετανάστης θα αναγνωρίσει στο πρόσωπο του Βλάντ, το “κτήνος της Βοσνίας” έναν άνδρα που είχε διατάξει και οργανώσει τον θάνατο χιλιάδων ανθρώπων στη δική του κατεστραμμένη χώρα προχωρώντας σε φρικιαστικά πράγματα..Ακολουθεί η σύλληψη του Βλάντ και η παραπομπή του στη Χάγη για την συμμετοχή του στην σφαγή στην Βοσνία, εκείνος όμως ψύχραιμος και αμετανόητος δεν παραδέχεται τις θηριωδίες του αντίθετα μιλάει για μηχανορραφίες.
Τα πράγματα χειροτερεύουν για την απεγνωσμένη Φιντέλμα που μπορεί να νιώθει για εκείνον μόνο απέχθεια και ντροπή, πλην όμως αρχίζει να αισθάνεται συνεργός στις φρικτές πράξεις του επειδή στο παρελθόν υπήρξε μαζί του. Ακριβώς τότε, τρεις παλιοί σύντροφοι του Βλαντ, που πλέον είναι αντίπαλοι του, φτάνουν στο χωριό για να τον εκδικηθούν. Από τη στιγμή που δεν τον βρίσκουν στρέφονται με μανία σ΄ εκείνη που περιμένει το παιδί του!
Τις τραγικές κινήσεις διαδέχονται ακόμα άλλες πιο τραγικές, ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι αφηγήσεις για την βία και τις σφαγές στην Σρεμπρενιτσα κατά τη διάρκεια της δίκης του Βλαντ στην Χάγη που παρακολουθούμε στο τρίτο μέρος του βιβλίου.
Ένα συγκινητικό αντισυμβατικό μυθιστόρημα με εξαιρετική αφήγηση που βασίζεται σε αληθινά τραγικά γεγονότα από τα καλύτερα της Εντνα Ο Μπράιεν. Δεν είναι τυχαίο, που ο Φίλιπ Ροθ το χαρακτήρισε “αριστούργημα” ενώ οι άγγλοι βιβλιοκριτικοί ως “βιβλίο της χρονιάς.”