Η κλεψύδρα του χρόνου που αδειάζει για την ελληνική οικονομία, τα ταμειακά διαθέσιμα και τις αποφάσεις της ΕΚΤ για την ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης προκαλούν δεύτερες σκέψεις στο Μαξίμου για την «σκοπιμότητα» αποχώρησης του ΔΝΤ αυτή την στιγμή. Έτσι, ο πρωθυπουργός έχει αποφασίσει πως αυτό που προέχει είναι η ολοκλήρωση της αξιολόγησης με την συμμετοχή ή την ανοχή του Ταμείου, προκειμένου να μην χαθεί το πρώτο 6μηνο του τρέχοντος έτους. Όσο για τον ρόλο του ΔΝΤ, το πλέον επιθυμητό σενάριο για την κυβέρνηση παραμένει η αποχώρησή του, αλλά… όχι αυτή την στιγμή.
Παρότι πολλά κυβερνητικά στελέχη ακόμη υπερασπίζονται με πάθος την ανάγκη της αποχώρησης του Ταμείου «εδώ και τώρα», το Μέγαρο Μαξίμου και το υπουργείο Οικονομικών δεν συμμερίζονται αυτή την σπουδή. «Αν το ΔΝΤ αποφάσιζε να φύγει τον Οκτώβριο, αυτό θα ήταν μία σπουδαία εξέλιξη και θα είχαμε χρόνο να συζητήσουμε πανευρωπαϊκά ένα νέο σχήμα χωρίς το Ταμείο. Όμως, τώρα είναι πλέον αργά και τα πράγματα πρέπει να προχωρήσουν όπως έχουν σχεδιαστεί και προϋπολογιστεί», σημειώνει, μιλώντας στο matrix24.gr, κορυφαίος κυβερνητικός παράγοντας, επισείοντας τον κίνδυνο «αέναων συζητήσεων» μεσούντος ενός «εκλογικού κύκλου» σε πολλές χώρες της Ευρωζώνης, που καθιστά τις συζητήσεις ακόμη δυσκολότερες.
Το «παιχνίδι» Σόιμπλε
Εξάλλου, πέραν του χρόνου που θα χρειαστεί για τις διαπραγματεύσεις σχετικά με ένα νέο ελληνικό πρόγραμμα (ή, ακόμη και στην καλύτερη περίπτωση, για την τροποποίηση του υπάρχοντος), μεγάλη ανησυχία προκαλεί στην Αθήνα και το «παιχνίδι με τη φωτιά» -όπως περιγράφουν τουλάχιστον στο Μαξίμου τις διαρκείς δηλώσεις του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Η κυβέρνηση προσπαθεί να αποκωδικοποιήσει τις διαρκείς εμπρηστικές δηλώσεις του γερμανού υπουργού Οικονομικών και κυρίως τις στοχεύσεις του. Αν, δηλαδή, ο Σόιμπλε λέει όσα λέει με το βλέμμα στραμμένο στους Γερμανούς ψηφοφόρους ή αν όντως έχει φέρει στο προσκήνιο ξανά το… ξαναζεσταμένο σχέδιο ενός Grexit. Όπως και να ‘χει, ο πρωθυπουργός θα επιχειρήσει να θέσει το Βερολίνο προ των ευθυνών του και, κυρίως, να διαπιστώσει ποιες είναι οι προθέσεις της γερμανικής κυβέρνησης. Προς τούτο, σχεδιάζεται ήδη μία κατ’ ιδίαν συνομιλία του Αλέξη Τσίπρα με την Άνγκελα Μέρκελ, στην οποία ο πρωθυπουργός αφενός θα ζητήσει εξηγήσεις για τις διαρκείς εμπρηστικές δηλώσεις του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, αφετέρου θα αξιώσει από την γερμανίδα καγκελάριο να ξεκαθαρίσει την στάση της σχετικά με το αν το Βερολίνο θέλει το ΔΝΤ εντός ελληνικού προγράμματος ή όχι. Κατά πληροφορίες, απώτατο χρονικό όριο για την συγκεκριμένη συνομιλία Τσίπρα-Μέρκελ θα είναι η άτυπη Σύνοδος Κορυφής της Μάλτας στις 3 Φεβρουαρίου. Πάντως, αν το Eurogroup της προσεχούς Πέμπτης δεν… πάει καλά, τότε δεν αποκλείεται να επιταχυνθούν οι εξελίξεις και ο Αλέξης Τσίπρας να σηκώσει το ακουστικό, προκειμένου να συνομιλήσει τηλεφωνικά με την γερμανίδα καγκελάριο.
Οι συμμαχίες δοκιμάζονται
Και αυτή, προφανώς, δε θα είναι η μόνη επικοινωνία που θα έχει ο Έλληνας πρωθυπουργός. Ο Αλέξης Τσίπρας σχεδιάζει να επανενεργοποιήσει όλες τις συμμαχίες της χώρας, ώστε να μην χαθεί χρόνος και να ασκηθεί πρόσθετη πίεση τόσο στο ΔΝΤ, όσο και στο Βερολίνο. Στο πλαίσιο αυτό, ο πρωθυπουργός θέλει να «προλάβει» την πολιτική αλλαγή στα Ηλύσια Πεδία και να «εκμεταλλευθεί» τον χρόνο που απομένει στον Φρανσουά Ολάντ. Ταυτόχρονα, ο Αλέξης Τσίπρας βρίσκεται σε ανοιχτή γραμμή με την Κομισιόν και τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, προκειμένου οι Βρυξέλλες να αποκρούσουν τις αξιώσεις του ΔΝΤ για επιπλέον μέτρα, αλλά και την στήριξη του Βερολίνου στις αξιώσεις αυτές. Εξάλλου, η Κομισιόν ήδη εκδήλωσε την στήριξή της στις ελληνικές θέσεις, με την συνέντευξη του επιτρόπου Οικονομικών Υποθέσεων, Πιερ Μοσκοβισί, στην εφημερίδα Real News.
Ο Μοσκοβισί απέρριψε τις αξιώσεις του Ταμείου για μέτρα και υπογράμμισε την ανάγκη πρώτα να κλείσει η αξιολόγηση και μετά να ανοίξει η συζήτηση για τον ρόλο του ΔΝΤ. «Είναι φυσιολογικό να ζητάμε η Ελλάδα να τηρήσει όλες τις δεσμεύσεις της, αλλά μόνο τις δεσμεύσεις της. Όχι διαρκώς επιπλέον απαιτήσεις», υπογραμμίζει ο επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων, προσθέτοντας ότι «η χώρα ανακάμπτει αργά, αλλά πηγαίνει καλύτερα επιτέλους». «Θα πρέπει να αναγνωριστούν οι προσπάθειές της και δεν πρέπει να παραδοθούμε στην πρόκληση ορισμένων που ζητούν ολοένα και περισσότερα μέτρα ή επιπλέον σφίξιμο του ζωναριού», τονίζει ο Πιερ Μοσκοβισί, στέλνοντας σαφές μήνυμα στο Βερολίνο και στο Ταμείο.
Πρώτα η αξιολόγηση
Η «γραμμή» του Γάλλου επιτρόπου συμπίπτει, κατά πληροφορίες, με τις βασικές προτεραιότητες της κυβέρνησης: δηλαδή, ναι μεν να διεξαχθεί η συζήτηση για τον ρόλο του ΔΝΤ στο πρόγραμμα, αλλά αφού ολοκληρωθεί η δεύτερη αξιολόγηση για να μην χαθεί επιπλέον χρόνος για την ελληνική οικονομία. Στο πλαίσιο αυτό, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος ήδη συντάσσει την ελληνική πρόταση προς τους δανειστές, η οποία θα αποσταλεί προς όλους ενόψει του Eurogroup της 26ης Ιανουαρίου. Στόχος είναι στη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης να καταγραφεί σημαντική πρόοδος στις συζητήσεις, αλλά και να «κηρυχθεί» η επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για να κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση.
Μεταξύ άλλων, στην επιστολή του ο υπουργός Οικονομικών θα καταγράφει με περισσότερη ακρίβεια τους κωδικούς και τις πηγές από τις οποίες θα αναζητηθούν «ισοδύναμες» επιβαρύνσεις και περικοπές, στο πλαίσιο της χρονικής παράτασης του «κόφτη» πέραν του 2018.
Ταυτόχρονα, βασικό επιχείρημα της ελληνικής πλευράς θα είναι πως τα συμφωνηθέντα έχουν τηρηθεί και η οικονομία έχει ήδη αρχίσει να ανακάμπτει. Σε κάθε περίπτωση, μένει να φανεί κατά πόσον η συνεδρίαση θα πάει καλά, καθώς προσώρας η μεν κυβέρνηση επιμένει ότι δε θα νομοθετηθούν συγκεκριμένα επιπλέον μέτρα για μετά το 2018, ενώ το ΔΝΤ φαίνεται ότι δεν «καλύπτεται» από την συγκεκριμενοποίηση και την χρονική παράταση του δημοσιονομικού «διορθωτή».