Ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει και πολύ σοβαρό αντίκτυπο στις παγκόσμιες αγορές τροφίμων, δεδομένου του των δύο χωρών ως σημαντικών εξαγωγέων βασικών αγροτικών προϊόντων (σιτάρι, ηλιέλαιο, κριθάρι και καλαμπόκι), ενώ επηρεάζει επίσης ευπαθή τρόφιμα όπως φρούτα και λαχανικά.
Όπως φαίνεται στα στοιχεία του FAO (Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των ΗΠΑ), οι τιμές των βασικών προϊόντων διατροφής έχουν αυξηθεί από την εισβολή στην Ουκρανία και μετά, συνεχίζοντας να ακολουθούν μια ανοδική τάση από το 2020 κατά τη διάρκεια δηλαδή της πανδημίας Covid-19.
Στο παρελθόν, παρόμοιες αυξήσεις στις τιμές των τροφίμων οδήγησαν σε αναταραχές, κυρίως στις αναπτυσσόμενες χώρες, και μάλιστα συνέπεσαν (ή μάλλον πυροδότησαν) τα γεγονότα της Αραβικής Άνοιξη το 2011.
Τότε που λαοί στη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή πιεζόμενοι από καταπιεστικά καθεστώτα και βιώνοντας πρόσθετη πίεση από την αύξηση των τιμών που τους στερούσαν τη δυνατότητα να εξασφαλίσουν τα βασικά, εξεγέρθηκαν και ανέτρεψαν αρκετά καθεστώτα.
Το τρέχον επίπεδο των τιμών των τροφίμων ξεπερνά ακόμη και τις πιο υψηλές τιμές που παρατηρήθηκαν το 2011 και το 2008, όταν οι τιμές πολλών προϊόντων αυξήθηκαν δραματικά, προκαλώντας αναταραχή σε αρκετές αφρικανικές χώρες καθώς και στο Μπαγκλαντές, την Αϊτή, την Ινδονησία και την Υεμένη.
Η έναρξη της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης έβαλε τέλος στην άνοδο των τιμών εκείνο το έτος.
Στην παρούσα κατάσταση, το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων προειδοποίησε ότι η επισιτιστική κρίση θα μπορούσε να πλήξει ξανά τη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή, καθώς αρκετές χώρες της περιοχής είναι σημαντικοί εισαγωγείς ρωσικών ή ουκρανικών προϊόντων διατροφής.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Οικονομικών του Πανεπιστημίου Cornell, Κρις Μπάρετ, η πιθανότητα εκδήλωσης αναταραχών αυξάνεται ξανά.
Λίγες ημέρες νωρίτερεα, σε έκθεσή της η ασφαλιστική εταιρεία Allianz Trade τόνιζε πως ″Αν δεν θρέψουμε τον κόσμο, θρέφουμε την σύγκρουση” εστιάζοντας στις κοινωνικές συνέπειες της επισιτιστικής κρίσης και στις εξελίξεις κυρίως σε 11 χώρες στην Αφρική, την Ασία και τη Μέση Ανατολή που εκτιμάται πως λόγο ακρίβειας σε βασικά είδη διατροφή υπάρχει υψηλός κίνδυνος κίνδυνος εντάσεων.
″Το σοκ στις παγκόσμιες τιμές τροφίμων προκαλεί ιδιαίτερα μεγάλη ανησυχία για τις χώρες που είναι καθαροί εισαγωγείς τροφίμων ή ορισμένων τροφίμων που καθίστανται σπάνια λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, όπως τα σιτηρά”, σημειώνει η ασφαλιστική εταιρεία και επισημαίνει πως το διατροφικό αυτό σοκ μειώνει την πρόσβαση σε πόρους ”και θα μπορούσε ακόμη και να προκαλέσει την πτώση κάποιων κυβερνήσεων, όπως συνέβη με την αραβική άνοιξη”.
Η ασφαλιστική εταιρεία εκτιμά ότι έντεκα κράτη διατρέχουν ιδιαίτερο κίνδυνο να δουν την εμφάνιση κοινωνικών συγκρούσεων τα προσεχή χρόνια λόγω αυτού του γεγονότος. Πρόκειται για την Αλγερία, την Τυνησία, την Βοσνία-Ερζεγοβίνη, την Αίγυπτο, την Ιορδανία, τον Λίβανο, τη Νιγηρία, το Πακιστάν, τις Φιλιππίνες, την Τουρκία και την Σρι Λάνκα, με την τελευταία να αντιμετωπίζει ήδη την χειρότερη οικονομική της κρίση από την ανεξαρτησία της.
Σημειώνεται πως από τις αρχές Ιουνίου, οι τιμές των τροφίμων έχουν ήδη πυροδοτήσει διαδηλώσεις σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της Ασίας, της Αφρικής, της Μέσης Ανατολής, της Λατινικής Αμερικής και της Ευρώπης.
Newsroom, Κανάλι Ένα, 90,4fm, K.Π.